Åšroda Popielcowa |
Ks. Leszek Pintal 2008-02-06 |
Jl 2,12-18; 2 Kor 5,20–6, 3; Mt 6,1-6.16–18 |
Czasu nie da się zatrzymać,
dziś jest czas, aby zmienić siebie... Liturgią Środy Popielcowej rozpoczynamy święte dni Wielkiego Postu.
KoÅ›ciół daje nam czas zadumy i refleksji nad grzechem i niegodziwoÅ›ciÄ…, ale również nad przemianÄ… siebie czyli nawróceniem. Każdemu czÅ‚owiekowi potrzeba zatrzymania i potrzeba refleksji. Musimy wiÄ™c znaleźć czas, aby na chwilÄ™ zwolnić tempo życia. Potrzebujemy refleksji nad tym co dobre i co zÅ‚e. JeÅ›li jej nie uczynimy, któregoÅ› dnia możemy stwierdzić, że duchowo niewiele jesteÅ›my warci i do niczego siÄ™ nie nadajemy. Dlatego KoÅ›ciół daje Å›wiÄ™ty czas Tobie i mnie, aby czegoÅ› nie stracić, nie zminimalizować, nie zgubić... We współczesnym Å›wiecie toczy siÄ™ ciÄ…gÅ‚a walka o duszÄ™ czÅ‚owieka. Choć czÄ™sto nie zdajemy sobie sprawy nasze życie jest wielkim polem bitwy, gdzie dobro toczy bój z niegodziwoÅ›ciÄ…, sÅ‚aboÅ›ciÄ…, upodleniem, grzechem... Czas czterdziestu dni, który dzisiaj rozpoczynamy, staje siÄ™ po raz kolejny wezwaniem do podjÄ™cia trudu przemiany. I nie mów, że to nie jest dla Ciebie, że nie masz siÄ™ z czego nawracać. Nie mów, że nie masz grzechu, bo nikogo nie zabiÅ‚eÅ› i nie podpaliÅ‚eÅ›... Nie mów, że masz jeszcze czas, bo możesz go nie mieć... Teraz jest mój i Twój czas... ÅšwiÄ™ty czas, który daje nam Bóg... (...) Czym jest nawrócenie, do którego wzywa KoÅ›ciół, zwÅ‚aszcza w czasie Wielkiego Postu? Niekiedy nie do koÅ„ca rozumiemy istotÄ™ terminu, którym siÄ™ posÅ‚ugujemy. W Katechizmie KoÅ›cioÅ‚a Katolickiego czytamy: „Nawrócenie dokonuje siÄ™ w życiu codziennym przez czyny pojednania, troskÄ™ o ubogich, praktykowanie i obronÄ™ sprawiedliwoÅ›ci i prawa, wyznanie win braciom, upomnienie braterskie, rewizjÄ™ życia, rachunek sumienia, kierownictwo duchowe, przyjmowanie cierpieÅ„, znoszenie przeÅ›ladowania dla sprawiedliwoÅ›ci. NajpewniejszÄ… drogÄ… pokuty jest wziÄ™cie każdego dnia krzyża i pójÅ›cie za Jezusem”. (KKK 1435) (...) SÅ‚owa Katechizmu odzwierciedlajÄ… woÅ‚anie proroka Joela: „Nawróćcie siÄ™ do mnie caÅ‚ym swym sercem, przez post i pÅ‚acz, i lament. Rozdzierajcie jednak wasze serca, a nie szaty! Nawróćcie siÄ™ do Pana, Boga waszego!” (Jl 2, 12–13) W tych sÅ‚owach zawiera siÄ™ program i droga najbliższych czterdziestu dni. Szczególnie wymowne staje siÄ™ wezwanie: „Rozdzierajcie jednak wasze serca, a nie szaty!” (Jl 2, 13) Co zatem znaczy „rozdzierać serce”? Jak rozumieć biblijny obraz? (...) Niekiedy można odnieść wrażenie powierzchownoÅ›ci praktyk pokutnych. Z Wielkim Postem najczęściej kojarzy siÄ™ powstrzymywanie od posiÅ‚ków miÄ™snych i zabaw, chociaż z tego ostatniego nie wszyscy rezygnujÄ…. I mimo „czasu zakazanego” wielu wierzÄ…cych można spotkać w dyskotekach. Wielki Post to Droga Krzyżowa i Gorzkie Å»ale, rekolekcje i spowiedź. We wspomnianych nabożeÅ„stwach pasyjnych można odnaleźć praktyki pokutne, ale czy to wystarczy? KoÅ›ciół wszystkich wierzÄ…cych wzywa do prawdziwej pokuty, która bÄ™dzie polegaÅ‚a na zmianie sposobu myÅ›lenia, a nawet na zmianie patrzenia na otaczajÄ…cÄ… rzeczywistość. W jÄ™zyku greckim nawrócenie okreÅ›la termin metanoia, który oznacza wewnÄ™trznÄ… i radykalnÄ… przemianÄ™ caÅ‚ego czÅ‚owieka. IstotÄ… tej przemiany ma być przede wszystkim zerwanie z grzechem i zdecydowane postanowienie, by już do niego nie wracać. Pokuta powinna być nawróceniem siÄ™ do Boga z caÅ‚ego serca, powinna obudzić pragnienie poÅ›wiÄ™cenia Jemu caÅ‚ego życia, dążenia z miÅ‚oÅ›ci ku Niemu do chrzeÅ›cijaÅ„skiej doskonaÅ‚oÅ›ci i Å›wiÄ™toÅ›ci. Jak zatem, w Å›wietle usÅ‚yszanych słów, wyglÄ…dajÄ… nasze praktyki pokutne? Czy nie jest prawdziwe stwierdzenie proroka Joela, że raczej rozdzieramy szaty, a nie serca? (por. Jl 2, 13) (...) W wielu wypadkach nie zauważamy już zÅ‚a i grzechu, a zaistniaÅ‚Ä… sytuacjÄ™ sprowadzamy do stwierdzenia: Takie sÄ… czasy i nie da siÄ™ inaczej. CzÄ™sto usprawiedliwiamy siebie obserwacjÄ…: Przecież inni sÄ… jeszcze gorsi... Bywa i tak, że grzech staje siÄ™ normÄ…, którÄ… kwitujemy sÅ‚owami: Wszyscy tak robiÄ…... Niekiedy tak przyzwyczailiÅ›my siÄ™ do grzechu i jest nam z nim tak dobrze, że zupeÅ‚nie nie uważamy grzechu za grzech... Ze smutkiem trzeba stwierdzić, że zagÅ‚uszamy w sobie gÅ‚os sumienia, bo boimy siÄ™ stracić to, co przynosi pozornÄ… radość i chwilowe zadowolenie, mimo że jest niegodziwoÅ›ciÄ…. CzÄ™sto szukamy tak zwanych tematów zastÄ™pczych, by uspokoić swoje sumienie i mieć wewnÄ™trzny komfort, że niby coÅ› robiÄ™, aby byÅ‚o lepiej, choć wcale nie zakÅ‚adam, że ma być lepiej. Niekiedy stać nas tylko na chwilowe duchowe uniesienia, ale trudno o rzeczywiste zerwanie z niegodziwoÅ›ciÄ…, czy nawet upodleniem. Trzeba pamiÄ™tać, że treÅ›ciÄ… przemiany i nawrócenia ma być przede wszystkim zerwanie z grzechem i zdecydowane postanowienie, by już do niego nie wracać. Wszystko inne bÄ™dzie tylko okÅ‚amywaniem siebie i rozdzieraniem szat, a nie serca. (...) Dlatego KoÅ›ciół daje nam Wielki Post i wzywa do nawrócenia. Nie traktujmy tego czasu jako kolejnego religijnego epizodu w naszym życiu. Nie sprowadzajmy praktyk pokutnych jedynie do tradycyjnych i utartych szlaków, którymi poruszamy siÄ™ już od wielu lat, a niekiedy caÅ‚e życie. Praktyki pokutne to nie tylko te najbardziej znane jak modlitwa, post, jaÅ‚mużna o których przypominaÅ‚a dzisiejsza Ewangelia. Przemiana to również wskazania, które daje nauczajÄ…cy KoÅ›ciół. (...) Nawrócenie dokonuje siÄ™ przez czyny pojednania. Może mamy jakieÅ› niewyjaÅ›nione lub zalegÅ‚e sprawy. CoÅ›, co wlecze siÄ™ za nami jak niepotrzebny balast. CoÅ›, co nie pozwala żyć w peÅ‚ni, żyć z radoÅ›ciÄ… w sercu... Może nadszedÅ‚ czas, aby rany siÄ™ zabliźniÅ‚y... Już sama chęć pojednania bÄ™dzie wyrazem nawrócenia... PamiÄ™taj! Już samo pragnienie przebaczenia jest wyrazem nawrócenia... (...) Wielki Post to także troska o ubogich i potrzebujÄ…cych. Tak wielu dzisiaj ludzi biednych, którzy nie zasÅ‚użyli na biedÄ™... Może siÄ™ czymÅ› podzielisz... JeÅ›li nie masz pieniÄ™dzy, ofiaruj uÅ›miech, dobre sÅ‚owo, życzliwość, zainteresowanie... Te gesty naznaczone sÄ… przeminÄ…. PamiÄ™taj! Nawrócenie to nie tylko DAĆ, ale także, a może aż BYĆ... (...) Przemiana to wyznanie win braciom... Nie jest Å‚atwo przyznać siÄ™ do bÅ‚Ä™du i popeÅ‚nionego zÅ‚a. Trudno jest mówić źle o sobie samym, trudno jest być oskarżycielem wobec siebie. Ale niekiedy nie można inaczej, jak tylko przyznać siÄ™ do winy. Tylko taka postawa może uzdrowić niejasnÄ…, trudnÄ… sytuacjÄ™. PamiÄ™taj! Nawrócenie zawiera siÄ™ w sÅ‚owie przepraszam... (...) Metanoia to również upomnienie braterskie i rewizja życia. Czasem brak nam odwagi, by zwrócić komuÅ› uwagÄ™. Wiem, że nie jest to Å‚atwe. Ale jeÅ›li w imiÄ™ miÅ‚oÅ›ci upominasz, może pomożesz zagubionemu odnaleźć wÅ‚aÅ›ciwÄ… drogÄ™. PamiÄ™taj! Upomnienie nie jest po to, by zrobić przykrość, ale po to, by siÄ™ odnaleźć... (...) NajpewniejszÄ… drogÄ… pokuty jest wziÄ™cie każdego dnia krzyża i pójÅ›cie za Jezusem... Krzyża, którego nie rozumiesz, nie chcesz, unikasz... Nawrócenie to doÅ›wiadczenie krzyża codziennoÅ›ci... Może dlatego jedna ze współczesnych poetek napisaÅ‚a: „Każdej nocy cieÅ„ krzyża na Å›cianie nie pozwala mi zapomnieć o cierpieniu Każdej nocy cieÅ„ krzyża na Å›cianie nie pozwala mi zapomnieć o dobroci Każdej nocy CieÅ„ krzyż na Å›cianie przypomina mi że nie jestem sama” (A. Trela, Czuwasz) (...) Już za chwilÄ™ nasze gÅ‚owy zostanÄ… posypane popioÅ‚em. Popiół przypomina prawdÄ™ o kruchoÅ›ci życia i przemijalnoÅ›ci Å›wiata. Proch przywraca prawdÄ™ o zwiewnoÅ›ci ziemskich sukcesów. Przyjmijmy ten symbol pokutny, na poczÄ…tku czterdziestodniowego przygotowania do Wielkanocy, jako wezwanie do gÅ‚Ä™bokiego nawrócenia i rzeczywistej przemiany życia. (...) PamiÄ™taj! „Prochem jesteÅ› i w proch siÄ™ obrócisz!” (Rdz 3, 19) Dlatego rozdzieraj swoje serce, a nie szaty! (por. Jl 2, 13) (...) Amen. Ks. Leszek Pintal |